Portret Ludwiki autorstwa E.Vigee-Lebrunn
Ludwika z Hohenzollernów Radziwiłłowa (własc. Friederike Luise Dorothea Phillipine von Preussen), 1770-1832, diarystka i epistolografka, córka księcia Ferdynanda, brata króla pruskiego Fryderyka Wilhelma II. Wychowana na dworze królewskim, 15 marca 1796 roku poślubiła polskiego magnata, Antoniego Radziwiłła, od roku 1815 namiestnika Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Ich córka, Eliza, stała się słynną bohaterką miłosnej historii z księciem Wilhelmem, następcą tronu pruskiego, późniejszym cesarzem Wilhelmem I. Mimo wzajemnego uczucia małżeństwo między tymi dwojgiem nie mogło dojść do skutku z przyczyn dynastycznych, a Eliza zmarła na suchoty w wieku 31 lat. Romansem tym pasjonowała się cała ówczesna Europa.
Ludwika i Antoni Radziwiłłowie rezydowali w Poznaniu od roku 1816, często wszakże wyjeżdżając do Berlina i na Dolny Śląsk, gdzie również mieli posiadłości. Ich ulubionym miejscem pobytu był wielkopolski Antonin, gdzie książę Radziwiłł wybudował przepiękny pałacyk myśliwski, znany między innymi stąd, że w roku 1829 gościł tam i koncertował Fryderyk Chopin. W Poznaniu ich siedzibą był pałac namiestnikowski, dawne kolegium jezuickie, obecnie zajmowany przez Urząd Miasta Poznania. Księżna dobrze zapisała się w historii miasta i pamięci poznaniaków ze względu na swoją działalność charytatywną, interwencje u władz pruskich na rzecz Polaków, subsydiowanie nauki utalentowanej młodzieży polskiej. Do jej szczególnych osiągnięć należy zaliczyć założenie w roku 1830 pierwszej szkoły żeńskiej w Poznaniu.
Pozostawione przez nią pamiętniki obejmują lata 1770-1815, a więc okres sprzed wyjazdu do Poznania, ale można w nich znaleźć wiele interesujących zapisów dotyczących spraw polskich, a o jej propolskich sympatiach świadczyć może fakt, iż z okazji jej ślubu z Antonim Radziwiłłem uwoniono ze śląskich fortec polskich jeńców wojennych więzionych tam od upadku powstania kościuszkowskiego. W zbiorach Biblioteki Kórnickiej zachowało się też sporo jej korespondencji z różnymi osobami, m.in. z Tytusem Działyńskim, Celestyną Działyńską i Klaudyną Potocką.
Bibliografia:
Pamiętniki ks. Radziwiłłowej (Ludwiki księżnej pruskiej). Czterdzieści pięc lat mojego życia (1770 do 1815). Przekład z francuskiego Konstanty Białeckiej. Warszawa 1911 lub 1912
Wisława Knapowska, Dzieje Fundacji ks. Ludwiki Radziwiłowej, Poznań 1930
Dioniza Wawrzykowska-Wierciochowa, Kochanki pierwszych dni, Warszawa 1988
Linki:
http://de.wikipedia.org/wiki/Luise_von_Preu%C3%9Fen_(1770%E2%80%931836)